Ekologiczne budownictwo to obecnie bardzo silny trend. Inwestorzy dbają o rozwiązania właściwe dla zrównoważonego rozwoju, czyli dbając o środowisko naturalne i oszczędne gospodarowanie surowcami w całym cyklu budowlanym – od projektu, przez prace konstrukcyjne, następnie eksploatację (w tym remonty i modernizacje), aż po rozbiórkę. Takie podejście do budownictwa jest wartościowe także z punktu widzenia przeciętnej rodziny, która wprowadza się do ekologicznego mieszkania. Rozwiązania przyjazne środowisku przyjazne są także człowiekowi!

Najbardziej obrazowym przykładem ekologicznego budownictwa są domy pasywne oraz energooszczędne. Często utożsamiane, w praktyce znacznie się różnią. Różnica zasadza się przede wszystkim na poziomie zużycia energii przez taki budynek. Dom energooszczędny może zużywać nie więcej niż 70 kWh na metr kwadratowy na rok, dom pasywny natomiast zaledwie 15 kWh. Lepszym rozwiązaniem jest oczywiście dom pasywny, ale jego wybudowanie jest adekwatnie droższe i obwarowane licznymi, ścisłymi wymogami. Zalecenia ogólne są takie same, ale w przypadku domu energooszczędnego architektonicznie można pozwolić sobie na większą dowolność. Nie obowiązuje ich np. wymóg wybudowania na rzucie prostokąta czy wyposażenia w jedno- lub dwuspadowy dach.

Dzięki rozwiązaniom takim, jak grube warstwy izolacji we wszystkich przegrodach zewnętrznych domu, przeszklenia (obejmujące nawet całe ściany) od strony południowej i ograniczenie ich od strony północnej czy zastosowanie systemu rekuperacji, domy energooszczędne i pasywne wykazują się znacznie niższym współczynnikiem przenikania ciepła niż zwykłe budynki. Źródłem ciepła w domach energooszczędnych są nowoczesne urządzenia typu kocioł kondensacyjny i pompa ciepła w połączeniu z energią słoneczną. Dom pasywny natomiast może być całkowicie pozbawiony instalacji grzewczej. Zastępuje ją instalacja wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, energia słoneczna, ciepło wydzielane przez domowników oraz pracujące urządzenia. Ze względu na niezbyt sprzyjające warunki klimatyczne panujące w naszym kraju, w pasywnym budownictwie jednorodzinnym czasami potrzebne jest jednak zastosowanie niedużego układu grzewczego, np. w postaci ogrzewania podłogowego. To ustępstwo możemy jednak łatwo zrekompensować w inny sposób, np. kupując materiały wykończeniowe produkowane z poszanowaniem zasad ekologii. Zaliczają się do nich np. tapety z produktów naturalnego pochodzenia czy panele na ogrzewanie podłogowe z drewna pozyskiwanego ze zrównoważonych upraw oraz spełniającego surowe wymogi co do emisji substancji chemicznych w czasie eksploatacji.

Domy przyjazne środowisku są też przyjazne człowiekowi. I nie chodzi tu wyłącznie o niższe rachunki. Panuje w nich naturalny klimat, równa temperatura powietrza, świetna akustyka, nie ma przeciągów. Powietrze jest na bieżąco filtrowane, dzięki czemu jest zawsze świeże, o komfortowym poziomie wilgotności. W takim domu jest zdrowo i spokojnie. Tak wygląda nowoczesne budownictwo.